Antroposofie en transhumanisme (& posthumanisme).
Dit artikel is als een (eerste) inleiding bedoeld op een omvangrijk thema dat bij Steiner aangeduid wordt als materialistisch occultisme (ondernatuur) en mechanisch occultisme (morele krachten). (21) Daartoe wordt er eerst onderstaand in grote lijnen ingegaan op wat het darwinisme (neodarwinisme) en in navolging daarvan het sociaal darwinisme aan ideeën ontwikkeld heeft.
Dan, omdat we nu al leven in het post-darwinistische tijdperk willen we de blik richten op het transhumanisme en het logische gevolg daarvan, het posthumanisme, zoals dat in navolging van het sociaal darwinisme aan het ontstaan is. (9,13, 18)
Bovenstaande titel had ook -antroposofie en transantroposme- kunnen heten, maar was dan minder duidelijk geweest. Vooral ook omdat zowel antropos als human –mens- betekenen, maar dat de invulling middels de toevoeging sofie een geheel verschillende is.
Heersend wereldbeeld.
Het volgende is de auteur opgevallen bij het lezen van populair wetenschappelijke geschriften en het zien van tv-documentaires, zoals deze o.a. op national geographic channel (NGC) vertoond worden, namelijk dat achter deze literatuur en documentaires bijna altijd een wereldbeeld schuilgaat, die als zodanig stilzwijgend en vanzelfsprekend wordt aangenomen.
Met name als het gaat om thema’s als geografie, astronomie, biologie, psychologie en de natuur; kortom als de ontwikkeling van mens en aarde in hun samenhang beschreven worden.
De schrijvers en programmamakers zien dit wereldbeeld als een objectieve en wetenschappelijke basis voor hun producten.
Denkbeelden.
Onderstaand wil de auteur enkele denkbeelden uit de hoek van de evolutionisten en Darwinisten belichten, die momenteel het heersende wereldbeeld bepalen.
Bewust wordt er niet voor gekozen om gezichtspunten vanuit het creationisme te beschrijven.
Ook wordt er hier vanaf gezien om vanuit de antroposofie een kosmologische gedachtegang te ontwikkelen, die schepping met inbegrip van evolutie en involutie als middenweg tussen evolutietheorie en creationisme kan verklaren.
Oerknal
Er zijn natuurlijk meer theorieën, maar dat ons heelal zijn oorsprong gevonden heeft in de zogenaamde big bang of oerknal is wel een van de populairste. Ons wordt door serieuze wetenschappers beschreven dat dit heelal in aanvang kleiner was dan een zandkorrel , met een oneindige dichtheid. Dan wordt beschreven hoe e.e.a. na de oerexplosie begint uit te dijen en wat er dan in de eerste miljardste en daaropvolgende deelseconden allemaal gebeurt.
Er vormen zich gloeiende gaswolken en daaruit ontstaan melkwegstelsels, sterrenhopen, en sterren. In deze sterren (of zonnen) vormen zich de elementen en men stelt dat deze sterren ook weer kunnen ontploffen (supernova) waardoor de gevormde materie in de periferie terechtkomt en zodoende het basismateriaal vormt waaruit na afkoeling planeten kunnen ontstaan. (1)
Oerimplosie.
Een theorie die hierbij nauw aansluit is de big-crunch theorie; de idee daarachter is, dat als alle energie/materie in het heelal maar ver genoeg is uitgedijd, dat dan de onderlinge zwaartekracht van alle energie/materie uiteindelijk een halt toeroept aan deze uitdijing en dat daarna het heelal weer begint te krimpen en tenslotte implodeert tot het formaat van kleiner dan een zandkorrel , waarmee weer een nieuwe oerknal voorbereid wordt. (2) Dit idee heeft ook overeenkomsten met de theorie van een zwart gat. (22)
Entropie.
Een theorie die van het bovenstaande afwijkt is deze, die wel het uitdijende heelal postuleert, maar de uitdijing houdt nooit meer op en uiteindelijk raken alle hemellichamen ruimtelijk zover van elkaar verwijderd dat ook lichtcontact verdwijnt en alle zonnen uitdoven, slechts sintels overblijven en de energie die er nog is zich gelijkmatig verspreidt over het heelal, dat dan een warmtedood sterft. (3)
Oersoep.
Maar voordat het zover is, …..op de afkoelende planeet (in dit geval onze aarde) heersen op een gegeven moment dusdanige omstandigheden, dat er gesproken kan worden van de aanwezigheid van een oersoep met daarin een mix van mineralen en de idee is dat daarin de eerste bouwstenen van leven ontstaan zijn, o.a. door bliksems e.d. uit de atmosfeer, wat als een chemisch/fysisch proces geduid wordt.
Wetenschappers hebben in laboratoria deze oersoep proberen te reconstrueren en met trots wordt ons medegedeeld, dat het gelukt is om op die manier bouwstenen van het leven te creëren.(4)
En dan wordt de gedachtesprong gemaakt dat uit die bouwstenen ook het leven is ontstaan. (5)
Evolutie.
Men heeft een mechanisme ontdekt, dat er voor zorgt dat er een evolutie plaatsvindt in de eenmaal uit de oersoep gevormde primitieve levensvormen.
Dat is, dat er nadat er leven gevormd is, door toeval spontaan mutaties optreden , daarbij worden er miljarden jaren als tijdspad genoemd. Dit kunnen zowel goede mutaties zijn, waardoor de levensvorm zich beter kan aanpassen aan de omgeving als slechte mutaties, die het omgekeerde bewerken waardoor de levensvorm dan weer verdwijnt. (6) Maar doelgerichtheid in deze evolutie ziet men niet.
Survival of the fittest.
Aangezien alleen die levensvormen overblijven, die zich kunnen aanpassen, zal er op die manier een natuurlijke selectie optreden, die levensvormen steeds beter in staat stelt om zich verder te kunnen ontwikkelen. In de idee van Darwin, de strijd van de sterkste.
Mens.
Uiteindelijk komt men dan bij de mens terecht als eindproduct van een evolutie via mutatie en selectie. In deze visie hebben mensen en aapachtigen dezelfde stamboom. Wat de verhouding is tot het plantenrijk wordt hier door auteur buiten beschouwing gelaten.
Dat er bewustzijn kon ontstaan bij dieren (pijn, begeerte etc.) en bij de mens geest (denkvermogen), ziet men als een voortzetting van het ontstaan van leven, dus nog steeds een chemisch proces, weliswaar wel heel ingewikkeld en nog niet kompleet begrepen.
Maar in ieder geval als een product van de materie.
Tot zover in vogelvlucht enkele theorieën geschetst uit de hoek van de darwinistisch geïnspireerde evolutionisten. (15)
Kanttekeningen.
Men zou wat kanttekeningen kunnen zetten bij e.e.a.:
Een heelal kleiner dan een zandkorrel?
Een visie op het ontstaan van planeten werd vroeger wel eens veraanschouwelijkt tijdens natuurkundelessen op school. (methode Kant Laplace) In een teil met water werd een hoeveelheid olie gegoten, die op het water bleef drijven. Dit moest de vroegere gasmassa’s verbeelden. Vervolgens nam de leraar een spatel en begon hij in de teil te roeren met cirkelvormige bewegingen. In het midden vormde zich dan een bolvormige olievlek en daarvan los kwamen oliebolletjes, die dan om het centrale deel heen bleven cirkelen. De centrale bol was dan de zon en de daarom heen cirkelende druppels de planeten. (7)
Dat in het echte heelal geen leraar waargenomen wordt die aan het roeren is, moge duidelijk zijn. De moderne computeranimaties die op deze manier het ontstaan van een sterrenstelsel simuleren laten deze afwezigheid nog minder opvallen.
Bij het kunstmatig nabootsen van een oersoep-situatie waaruit bouwstenen van het leven voortgebracht worden wordt dezelfde gedachtefout gemaakt, namelijk dat de wezens in het laboratorium op een intelligente manier aan het experimenteren zijn. Bij de oorspronkelijke oersoep en bij het roeren in de teil laat men vervolgens die (experimenterende) intelligentie weg.
De paradox van het (sociaal)darwinisme
Vanuit het niets (de oerknal) is na ontzettend lange ontwikkelingstijden uiteindelijk de mens ontstaan uit oorspronkelijk dode materie. (maar wat is materie eigenlijk?) Het proces van toevallige mutatie en daarop volgende selectie, zouden een dergelijk ingewikkeld organisme als de mens hebben laten ontstaan.
Nu, de mens, een denkend wezen, zelfbewust, begint steeds meer kennis te krijgen van genen, DNA etc. maar ook van computertechnieken. M.a.w. de mens zal eens in staat zijn om bewust mutaties op het menselijk organisme zelf uit te voeren, waardoor de menselijke evolutie aanzienlijk versnelt.
Denk nu eens dat deze mensgestuurde evolutie zo nog miljoenen jaren doorgaat en dan ook steeds perfecter wordt. Eens zal er dan een soort supermens ontstaan.
Een mensensoort, die naar believen ander leven kan scheppen. (8)
Transhumanisme-posthumanisme.
Nu de volgende gedachte: Als de mens in een verre toekomst inderdaad zo ver komt, en een supermens of Üebermensch wordt. Dan kan ditzelfde proces in de lineaire tijd gezien ook in het verre verleden ergens in het heelal plaatsgevonden hebben. Daarbij te denken aan andere wezens levend en zich ontwikkelend bij andere sterren op andere planeten.
Deze superwezens, scheppende goden (in onze ogen), die in het verre verleden al bereikt hebben wat de mens in de (verre) toekomst kan evenaren, zouden aan de wieg gestaan kunnen hebben van ons als aardemensheid………..Deze gedachte heeft al een hele menigte UFO gelovigen in zijn ban. Een titel van een boek van de populaire Erich von Däneken luidde dan ook: -waren de Goden kosmonauten?-
Dit laatste slechts als ludiek gedachte-experiment, dat de oerknal middels toeval en selectie en daarna versneld door zelfgestuurde evolutie een scheppende geest zou kunnen voortbrengen volgens het sociaal darwinisme, dat daarmee overgegaan is in een zienswijze die tegenwoordig transhumanisme genoemd wordt. (9)
In een later gepland artikel willen we hier veel uitvoeriger op ingaan. Onderstaand enkele citaten en een verwijzing naar een youtube filmpje. Het tijdsbestek waarover hieronder gesproken wordt is echter geen miljoenen jaren, maar slechts enkele decennia.
Binnen 30 jaar zullen we de technologische middelen hebben, bovenmenselijke intelligentie te scheppen. Kort daarna zal het tijdperk van de mensheid ten einde zijn […] Ik acht het passend, deze gebeurtenis als een singulariteit te bestempelen. Het is een punt, waar we onze modellen moeten opgeven, een nieuwe werkelijkheid heerst daar dan… En toch: wanneer het dan eindelijk zo ver is, zal het wel een grote verrassing en een nog grotere onbekendheid zijn. (Vernor Vinge, The Coming Technological Singularity 1993)
De wereldberoemde transhumanist, futurist en uitvinder Raymond Kurzweil, (10) oprichter van Kurzweil Technologies, noemt 2029 als de datum waarop er een definitief omslagpunt zal zijn en de computer het menselijk brein zal evenaren, aanvullen, verbeteren en vervolgens voorbijstreven. Vanaf 2030 zal het onderscheid tussen virtuele en fysieke werkelijkheid weggevallen zijn omdat de hersenen kunstmatig tot een realiteitsbeleving zullen worden gestimuleerd, zegt Kurzweil in een interview voor VBS-televisie. Elk lichaam zal ‘geoptimaliseerd’ zijn met neurologische chips. In 2045 zal er een nieuw ‘verbeterd’ mensenras opstaan, de kroon op de eugenetica (20), als mens en machine zullen samensmelten tot een hybride. Kurzweil noemt deze fusie ‘De Singulariteit.’32 (11)
http://www.youtube.com/watch?v=RB_l7SY_ngI&feature=youtube_gdata_player (12)
Dit filmpje boven op youtube is het verhaal van de man (Kevin Warwick) die het over koeiengeloei heeft als de (beeld)spraak voor sprekende achtergebleven mensen.
Deze mensen worden dan als sub-species gekarakteriseerd. Warwick is de man die samen met zijn vrouw een chip heeft laten implanteren opdat ze direct via hun zenuwstelsel met elkaar kunnen communiceren. De bedoeling in de nabije toekomst is dat de communicatie direct van brein naar brein gaat functioneren zodat je als mensen onderling bliksemsnel kunt communiceren zonder het gesproken woord nog nodig te hebben. Kennis hoef je je niet meer eigen te maken maar kun je downloaden naar je geïmplementeerde chip die direct via het zenuwstelsel met de hersenen verbonden kan worden, zodat je dan ook je geheugen kunt upgraden. De cyborg.
Een definitie uit wikipedia:
Posthumans zijn personen met ongeëvenaarde lichamelijke, intellectuele en psychische mogelijkheden, zelf-programmerende, zelfstandig en onafhankelijk handelende, potentieel onsterfelijke, ongelimiteerde individuen.(13)
Als laatste nog enkele citaten van Steiner die komende ontwikkelingen signaleerde.
In volgende artikelen willen we dan dit thema verder gaan uitdiepen.
In de artikelen over de incarnatie van Ahriman (16) wordt ook aangeduid, dat de hele opbouw van de infrastructuur van deze incarnatie er op gericht is een lichamelijkheid voor te bereiden , waarin Ahriman ten volle zijn doelstellingen zal kunnen verwezenlijken.
De stroming vertegenwoordigt door het transhumanisme en het posthumanisme zijn dienstbaar aan dit streven. (13)
Het samensmeden van het mensenwezen met het machinale wezen, dat zal voor de rest van de aardeontwikkeling een groot, aanzienlijk probleem zijn. Ik heb er weloverwogen vaker op opmerkzaam gemaakt, ook in openbare voordrachten, dat het bewustzijn van de mensen samenhangt met afbrekende krachten. Tweemaal heb ik het in openbare voordrachten in Basel gezegd: In ons zenuwstelsel (hinein ersterben wir) maken we een sterfproces door..-Deze krachten, deze wegstervende (ersterbende) krachten, ze zullen steeds krachtiger en krachtiger worden. En er zal de verbinding gelegd worden tussen de in mensen wegstervende (ersterbende) krachten die verwant zijn aan elektrische, magnetische krachten en de uiterlijke machinekrachten. De mens zal in zekere zin zijn bedoelingen, zijn gedachten in de machinekrachten kunnen invoeren. Nog onontdekte krachten in de mensennatuur zullen worden ontdekt, zulke krachten, welke op de uiterlijke elektrische en magnetische krachten inwerken. Dat is het ene probleem: het samenbrengen van de mens met het mechanische, dat steeds meer en meer om zich heen moet grijpen in de toekomst. (14)
Nu is er intelligentie op de aarde. Nu wordt het van het allergrootste belang, nu grijpt het ook in in het aardse van de mensen. Het geestelijke bereidt zich voor, om voor de eerste keer rasvormend te worden. En de tijd zal komen, dat men niet meer zal kunnen zeggen: de mens ziet er zo uit alsof hij ergens thuis hoort, hij is een Turk of Arabier of een Engelsman of een Rus of een Duitser; maar men zal moeten zeggen: deze mens voelde zich in een vorig aardeleven geroepen, zich tot het spirituele in Michaëlische zin te wenden. Zodat ook direct fysiek-scheppend, fysiek-vormend datgene optreedt, wat door (tijdgeest) Michaël beïnvloed is.(17)
Dit laatste duidt op een richting die de mensen kunnen inslaan, die niet willen meegaan met de transhumanistische ideeën en praktijk, waar mensen om zich verder te kunnen evolueren zich door genetische en computertechnieken laten “verbeteren” of updaten.
Een alternatief daartegen zal zijn om een spirituele ontwikkeling te gaan en zich o.a. uiteen te zetten met het witmagische deel van het mechanische occultisme. (19)
Hier nog een filmpje met de titel mad scientists. De titel spreekt voor zich.
Kees Kromme
Noten:
1. http://nl.wikipedia.org/wiki/Oerknal
2. http://nl.wikipedia.org/wiki/Big_Crunch ) Een metafysische duiding is wel eens genoemd dat dit een ademhaling van Brahman zou zijn.
3. http://nl.wikipedia.org/wiki/Warmtedood )
4. http://nl.wikipedia.org/wiki/Oersoep )
http://www.natuurinformatie.nl/nnm.dossiers/natuurdatabase.nl/i001394.html )
5. http://nl.wikipedia.org/wiki/Abiogenese )
6. http://nl.wikipedia.org/wiki/Mutatie_(biologie)
7. http://nl.wikipedia.org/wiki/Zonnenevel )
8. http://www.elsevier.nl/web/1096291/Nieuws/Wetenschap/Mensheid-splitst-zich-in- supermens-en-dwerg.htm )
9. http://nl.wikipedia.org/wiki/Transhumanisme
10. http://nl.wikipedia.org/wiki/Raymond_Kurzweil
11. http://www.vice.com/motherboard/the-singularity-of-ray-kurzweil
12. http://www.youtube.com/watch?v=RB_l7SY_ngI&feature=youtube_gdata_player
13. http://nl.wikipedia.org/wiki/Posthumanisme
14. GA 178, 25-11-1917, Yeshayahu Ben Aharon maakt in zijn cursussen en zijn nieuwe boek een speerpunt van dit thema De Gebeurtenis in Werenschap, Geschiedenis, Filosofie en Kunst,
Nog 2 boeken zijn in de maak http://www.event-studies.org/
een update en vraag van Aharon in dit artikel. dd 4-1-2013.wb medewerking inzake het scheppen van een spirituele tegenhanger van het fenomeen technologische singulariteit
15. Aangezien dit slechts op vereenvoudigde wijze en in een notedop samengevat is, verwijs ik graag naar het boek van Arie Bos, waar e.e.a. wat uitvoeriger beschreven wordt: http://www.iocob.nl/boekbespreking/hoe-de-stof-de-geest-kreeg.html
16. De triomf van Ahrimans komende incarnatie deel 1,2 en 3 zoals in verschillende uitgaven van Apokalyps Nu! te lezen.
17. GA 237, 3-8-1924.
18. http://nl.wikipedia.org/wiki/Sociaal_darwinisme
19. http://www.implosie.nl/mechanisch_occultisme/index.php
http://wiki.anthroposophie.net/Mechanischer_Okkultismus
20. http://nl.wikipedia.org/wiki/Eugenetica
21. http://www.perseus.ch/PDF-Dateien/Strader-Keely.pdf
In GA 186 spreekt Steiner zowel over materialistisch occultisme als over mechanisch occultisme.
Als het gaat over materialistisch occultisme dan steeds in verband met het misbruik wat door bepaalde groeperingen van deze (toekomstige) kracht gemaakt kan worden. Als het gaat over mechanisch occultisme, dan kan dat zowel gebruikt worden voor niet egoïstische doeleinden dmv morele mechanische techniek, maar ook hier blijkt misbruik mogelijk te zijn. GA 186, 01-12-1918 zie ook
noot 19, e.e.a. zal nog wat uitvoeriger ter sprake komen in komende nummers van Apokalyps Nu.
22. http://nl.wikipedia.org/wiki/Zwart_gat
Geen opmerkingen:
Een reactie posten